Wybór formy opodatkowania
Informacje o dostępnych formach opodatkowania dla Twojego biznesu
Wybór formy opodatkowania to jedna z najważniejszych decyzji przy zakładaniu działalności gospodarczej. Niewłaściwy wybór może kosztować Cię tysiące złotych rocznie. Omówimy wspólnie Twoją sytuację, przewidywane dochody i specyfikę działalności, a Ty ostatecznie zdecydujesz, która forma opodatkowania będzie dla Ciebie najbardziej korzystna finansowo i biznesowo.
Jakie formy opodatkowania są dostępne?
Skala podatkowa
Progresywna stawka podatkowa zależna od wysokości dochodu. Podatek płacisz od dochodu (przychód minus koszty).
Zalety:
- Możliwość rozliczania pełnych kosztów uzyskania przychodu
- Kwota wolna od podatku (30 000 zł)
- Możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem
- Możliwość odliczania ulg podatkowych (np. na dzieci, rehabilitacyjna)
- Korzystna przy wysokich kosztach działalności
Wady:
- Wyższe stawki przy dochodach powyżej 120 tys. zł
- Bardziej skomplikowana księgowość (KPiR)
- Konieczność ewidencjonowania wszystkich kosztów
Podatek liniowy
Stała stawka 19% od dochodu, niezależnie od jego wysokości. Brak kwoty wolnej od podatku.
Zalety:
- Stała, przewidywalna stawka 19%
- Korzystny przy wysokich dochodach (powyżej 120 tys. zł)
- Możliwość rozliczania pełnych kosztów
- Prostsze obliczenia niż skala podatkowa
Wady:
- Brak kwoty wolnej od podatku
- Brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem
- Brak możliwości odliczania większości ulg podatkowych
- Niezbyt korzystny przy niskich dochodach
Ryczałt ewidencjonowany
Uproszczona forma opodatkowania, gdzie podatek płacisz od przychodu (nie od dochodu), według stawki zależnej od rodzaju działalności.
Zalety:
- Bardzo prosta księgowość (ewidencja przychodów)
- Niskie stawki dla niektórych branż (3%, 5,5%, 8,5%)
- Brak konieczności rozliczania kosztów
- Niższe składki ZUS (możliwość małego ZUS+)
- Mniej formalności i dokumentów
Wady:
- Brak możliwości odliczania kosztów (podatek od przychodu!)
- Ograniczony limit przychodów (2 mln euro rocznie)
- Nie dla wszystkich branż (lista PKD w rozporządzeniu)
- Wysokie stawki dla niektórych działalności (17%)
- Brak możliwości rozliczenia z małżonkiem
Karta podatkowa
Najstarsza forma opodatkowania – płacisz stałą miesięczną kwotę podatku, niezależnie od osiąganych przychodów. Dostępna tylko dla wybranych branż.
Zalety:
- Brak księgowości (tylko ewidencja zatrudnionych)
- Przewidywalne koszty (stała kwota co miesiąc)
- Bardzo prosta forma rozliczenia
- Korzystna przy wysokich przychodach
Wady:
- Dostępna tylko dla wybranych branż (np. fryzjerzy, krawcy, szewcy)
- Ograniczenia: max. 4 pracowników, max. 250 tys. zł przychodu
- Wymaga zgody urzędu skarbowego
- Nie można łączyć z innymi źródłami dochodu
- Nieelastyczna (trudno zmienić na inną formę w trakcie roku)
Porównanie form opodatkowania
Ważne: Decyzję o formie opodatkowania podejmujesz na początku roku lub przy zakładaniu działalności. Zmiana formy opodatkowania możliwa jest dopiero od następnego roku podatkowego (złożenie odpowiedniego oświadczenia do 20 lutego lub przy rejestracji działalności).
Najczęściej zadawane pytania
Kiedy muszę zdecydować o formie opodatkowania?
Decyzję podejmujesz:
- Przy zakładaniu działalności – w formularzu CEIDG-1 zaznaczasz wybraną formę opodatkowania
- Zmiana formy – możliwa tylko na początku roku (do 20 lutego składasz odpowiednie oświadczenie do urzędu skarbowego)
Ważne: Nie możesz zmieniać formy w trakcie roku podatkowego! Dlatego warto dokładnie przemyśleć tę decyzję przed założeniem firmy.
Czy mogę łączyć różne formy opodatkowania?
Nie, możesz wybrać tylko jedną formę opodatkowania dla całej działalności gospodarczej. Wyjątki:
- Możesz łączyć działalność gospodarczą (np. ryczałt) z pracą na etacie (PIT ze stosunku pracy)
- Jeśli masz kilka różnych działalności (różne firmy), każda może mieć inną formę
Co jeśli źle wybiorę formę opodatkowania?
Jeśli okaże się, że wybrana forma jest niekorzystna:
- Musisz czekać do końca roku – zmiana możliwa dopiero od 1 stycznia następnego roku
- Możesz stracić sporo pieniędzy przez cały rok (nawet kilka-kilkanaście tysięcy złotych!)
- Dlatego warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację PRZED założeniem firmy
Oferuję konsultację, podczas której wspólnie omówimy Twoją sytuację i przeanalizujemy dostępne opcje.
Czy mogę przejść z ryczałtu na skalę/liniowy w trakcie roku?
Nie! Zmiana formy opodatkowania możliwa jest tylko raz w roku – od 1 stycznia. Wyjątki:
- Przekroczenie limitu przychodów dla ryczałtu (2 mln euro) – wtedy automatycznie przechodzisz na zasady ogólne
- Rozpoczęcie działalności w określonych branżach wykluczonych z ryczałtu
Dlatego tak ważne jest, aby dobrze wybrać formę opodatkowania na starcie!
Ile wynosi kwota wolna od podatku?
Kwota wolna od podatku (w skali podatkowej) wynosi 30 000 zł rocznie. Oznacza to, że:
- Pierwsze 30 000 zł dochodu nie jest opodatkowane
- Dopiero od 30 001 zł płacisz podatek 12%
- Kwota wolna jest wliczana automatycznie przy rozliczeniu rocznym
Uwaga: Kwota wolna przysługuje tylko w skali podatkowej. Nie ma jej w podatku liniowym, ryczałcie ani karcie podatkowej.
